نشانه های اولیه دندان درد

جهت پیشگیری از دندان درد و پوسیدگی دندان باید ابتدا با نشانه های اولیه دندان درد آشنا شویم. این نشانه ها زنگ هشداری است برای پیشگیری.

نشانه های اولیه دندان درد در اکثر افراد بطور یکسان پدیدار می شود، از همین روی می توان برای اکثر افراد یک نسخه واحد تجویز نمود. اما در دندان درد بارداری بایستی احتیاط را مد نظر گرفت.

هرگاه نشانه های اولیه دندان درد شناسایی شد، بهترین راه جهت پیشگیری، مراجعه به دندان پزشک را توصیه می کنند، اما گاهی برخی از موارد هستند که می توان با ساده ترین روش، از ابتلا به دندان درد پیشگیری کرد که این امر مستلزم تشخیص صحیح عامل بروز نشانه های اولیه دندان درد است.

قبل از آشنایی با نشانه های اولیه دندان درد، ابتدا بهتر است ساختار فیزیکی دندان را بهتر شناخت.

لایه های دندان

1. پوشش دندان که همه ما می بینیم، سفید رنگ که مینا نام دارد.
2. لایه زیرین مینا که نرم‌ تر است، عاج نام دارد.
3. مغز دندان به نام پالپ که داخل این مغز، رگهای خونی و اعصاب هستند و ارتباطات زیادی با دیگر اعصاب دارند. بنابراین وجود هر مشکلی در هر کدام از این اعصاب می‌تواند خود را به صورت دندان درد نشان دهد.

علائم و نشانه های اولیه دندان درد

دندان ها تغییر رنگ داده اند
- در این مرحله دندانها تغییر رنگ داده که در اکثر مواقع یک هاله زرد رنگ روی دندانها پدیدار می شوند.

نقطه‌های سفید روی دندان‌ها
- پوسیدگی، عفونت دندانی است که طی آن فرآیند از بین رفتن مینا بر اثر فعالیت اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌ها شروع می‌شود. یکی از اصلی‌ترین علائم پوسیدگی، بروز نقطه‌های سفید روی دندان‌ها است. زمانی که پوسیدگی بخصوص بین دندان‌ها شروع می‌شود، به‌ وضوح قابل مشاهده نیستند.

حساسیت به سرما و گرما
- حساسیت به سرما و گرما گاهی نشان‌ دهنده وجود مشکلات کوچک‌تری نیز می باشد؛ صداهای نامفهوم از دندان‌ها (که پیش‌تر شنیده نمی‌شد) بخصوص هنگام شب.
هنگام استفاده از مسواک و نخ دندان از لثه ها خون می آید
- در این مرحله باکتریها توانسته اند بین دندان ها و لثه فاصله ایجاد نمایند. لثه حساس شده و با کوچک ترین تحریک از آن خون جاری می شود.
دندان ها، دهان و فک تان درد می کند
- احساس درد، اولین علامت هشدار دهنده است که بدن از طریق آن سعی دارد به ما اعلام کند که دچار مشکل شده. اگر در هر قسمت از دهانتان احساس درد می کنید یا وقتی از خواب بیدار می شوید فک تان بی وقفه درد می کند، این مسئله می‌تواند یکی از علائم جدی عفونت دندان باشد. (البته همیشه درد فک و دهان نمی تواند نشانه عفونت دندانی باشد)
  وقتی خود دندان درد می‌کند، باید بدانیم مغز دندان به نحوی دچار آسیب شده. وقتی رگها و اعصاب درون مغز دندان دچار آزردگی شوند، درد شروع می‌شود. حساسیت دندان به لمس، یا شکل‌گیری جرم در نزدیکی دندان‌ها، ممکن است هشداری جدی باشد.
  
  یادآوری این نکته ضروری است که از میان رفتن درد پس از یک یا دو روز، به معنای رفع عارضه نیست؛ در واقع بدن توانسته با عفونت‌ها مبارزه کند، اما مشکل هنوز باقی مانده؛ یعنی حتی ممکن است عفونت مجدد تکرار شود.

درد ناشی از یک دندان که ریشه‌ی آن درگیر شده یا دارای پوسیدگی است یک درد ضربان دار و نبض دار است.

معمولا شدت این نوع درد به مرور زمان کاهش پیدا نمی‌کند. معمولاً این نوع از درد به راحتی با معاینه‌ی دهان قابل مشاهده است. معمولاً تنها یکی از دندان‌ها درگیر شده، در اطراف دندان قرمزی و تورم دیده خواهد شد.

فکتان درد می کند
- درد فک می تواند علت های مختلف و زیادی داشته باشد. یکی از رایج‌ترین دلایل آن فشار ناشی از دندان های عقل است. اما این مسئله می‌تواند دلایل مهم تری نیز داشته باشد. دلایل مختلفی همچون وجود یک تومور در حال رشد یا سرطان در حال گسترش هم باشد.
دائما سردرد دارید
- دندان قروچه شبانه در خواب، فشار بسیار زیادی به دندان ها و عضلات فک به ویژه ماهیچه های گیجگاهی وارد می کند و این مسئله می تواند باعث بروز سردرد شود که خود زمینه ایی برای سائیده شدن و کوتاهی دندانها می باشد.
- همچنین فشار های وارد شده به دندان باعث می شود دندانها تحریک شده و بین لثه و دندان فاصله ایجاد شود، که باعث رسوب خرده های غذا در بین فاصله ایجاد شده شود. این خود زمینه جرم و عفونت را فراهم می کند.
دهانتان مزه بدی می دهد
- اگر احساس می‌کنید دهان تان مزه بدی دارد، علت این مسئله می‌تواند آبسه کردن باشد. آبسه به توده های چرکینی اتلاق می شود که در اثر بروز عفونت درون دهان ایجاد می شود؛ در نتیجه با ترشح چرک ها درون دهان مزه بدی را احساس می کنید.
تغییر در رنگ یا بافت دهان
- بعد از مسواک زدن، درون گونه هایتان را با دقت بررسی کنید. علاوه بر داخل گونه ها، زیر و روی زبان را نیز معاینه کنید. در این مرحله باید دقت کنید؛ آیا چیزی در نواحی مذکور دیده می‌شود که پیش از این وجود نداشته؟ برای نمونه، اگر پلاک‌های سفید یا قرمزی در این نواحی می‌بینید که نه تنها از بین نمی‌روند بلکه بزرگ هم می‌شوند، یا برجستگی‌هایی که پیش از این سطوحی صاف بوده‌اند مشاهده کردید.

عفونت یکی دیگر از نشانه های اولیه دندان درد

عفونت‌های دندانی در بسیاری موارد در نوک ریشه دندان متمرکز می‌مانند، اما در بعضی موارد به بافت های اطراف پخش می‌شوند. این مساله که عفونت متمرکز می‌ماند یا پخش می‌شود، تا حد زیادی بستگی به مقاومت بدن فرد و قدرت باکتری دارد. در مواردی که مقاومت بدن شخص کم شده است(به طور مثال شرایط دیابت کنترل نشده) باکتری‌ها به سرعت انتشار پیدا می‌کنند و به نسوج اطراف پخش می‌شوند.

انواع عفونت دندان
- اگر عفونت دندان در استخوان نگهدارنده دور دندان (آلوئول) محدود بماند، التهاب استخوان رخ می‌دهد. در چنین حالتی دندان به ضربه حساس می‌شود و فرد حس می‌کند دندان کمی از حفره خود بیرون آمده. حال اگر عفونت‌ از استخوان خارج شود و وارد نسج نرم شود، تورم در آن رخ خواهد داد. در این حالت، عفونت در یک ناحیه متمرکز نیست و چرکی هم وجود ندارد. به چنین حالتی سلولیت گفته می‌شود. اما اگر عفونت در یک محل متمرکز بماند و چرک هم ایجاد شود، آبسه تشکیل خواهد شد. آبسه ممکن است به عضلات فشار وارد کند و بیمار نتواند دهانش را به راحتی باز کند.
علائم عفونت دندان
- علائم موضعی عفونت دندان شامل: درد هنگام جویدن غذا، التهاب، قرمزی، حساسیت دندان به گرما و سرما و سخت باز شدن دهان است.
- علائم عمومی عفونت دندان شامل: تب، میزان نبض و تنفس بالا و التهاب غدد لنفاوی موضعی است. البته بسته به میزان پیشرفت عفونت، بعضی علامت‌ها بیشتر و بعضی علامت‌ها کمتر دیده می‌شوند. عفونت هر دندان می‌تواند مناطق گوناگونی از سر و گردن را درگیر کند که بعضی از آنها خطرناک خواهند بود. عفونت دندان‌های قدامی فک پایین می‌تواند فضای زیر چانه را درگیر کند.
عفونت دندان‌های آسیای فک پایین:
- می‌تواند فضای زیر زبان یا زیر فکی را درگیر کند. در این حالت بلع، دشوار خواهد شد و بیمار نمی‌تواند دهان خود را به راحتی باز کند.
عفونت دندان‌های قدامی فک بالا (به خصوص اگر ریشه عمیق داشته باشند):
- می‌تواند باعث انتشار عفونت به حفره بینی شود.
عفونت دندان‌های نیش فک بالا (به خصوص اگر ریشه بلند داشته باشند):
- می‌تواند فضای زیر چشم یا سینوس را درگیر کند.
عفونت دندان‌های آسیای فک بالا:
- می‌تواند باعث انتشار عفونت در فضای کام یا گونه شود.

از آنجا که بسیاری از فضاهای سر و گردن با هم مرتبط هستند، انتشار عفونت می‌تواند از ناحیه‌ای به ناحیه دیگر صورت گیرد. به طور مثال: در مواردی در پی عفونت‌های دندانی، فضاهای گیجگاهی، حلقی یا بناگوشی هم می‌توانند دچار عفونت شوند. این عفونت‌ها گاهی چنان به مناطق اطراف گسترش پیدا می‌کنند که خطر بسته شدن راه‌های هوایی فرد بیمار به وجود می‌آید.

در این صورت بیمار باید در بیمارستان در قسمت آی‌سی‌یو بستری شود تا از باز ماندن راه‌های هوایی فرد و جلوگیری از خفگی او اطمینان حاصل شود. بهداشت خوب دهان و ترمیم سریع پوسیدگی‌ها، تا حد زیادی خطر ابتلا به عفونت‌های دندانی را کم می‌کند. گسترش عفونت‌های با منشا دندانی، در موارد نادری حتی سبب ایجاد آبسه‌های مغزی و گاه مننژیت نیز می‌شود. پس مهم است که جدی گرفته شود.

تغییرات لثه‌ها

- - رنگ لثه تغییر می‌کند. برای مثال صورتی، قرمز یا سرخابی می‌شود.
  - لثه‌ها ورم می‌کنند و اسفنج مانند می‌شوند.
  - لثه‌ها عقب می‌روند و دندان‌ها بزرگ‌تر به نظر می‌رسند، حتی ممکن است بخشی از ریشه دندان‌ها نیز دیده شوند.
  - جرم روی لثه‌ها، بوی بد و ایجاد فضای خالی میان دندان‌ها، از دیگر علائم این مشکل هستند.

علائم دندان درد که به راحتی قابل تشخیص هستند

پوسیدگی که همه با آن آشنا هستیم؛ التهاب ریشه دندان که دلایل خاص خودش را دارد و یکی از آنها التهابات سینوس است. سینوس‌های فک بالا می‌تواند ارتباط نزدیکی با ریشه دندان‌های فک بالا داشته باشد، به طوری که التهاب آنها یا سینوزیت، ریشه دندان‌های فک بالا را تحت تاثیر قرار دهد. حتی به دلیل نزدیکی این دو درد، سینوزیت با درد دندان اشتباه گرفته شود.

راههایی برای جدا کردن و تشخیص سینوزیت از دندان درد
- در موقع درد با منشا سینوسی، اگر انگشت خود را روی صورت، زیر چشم‌ها و دو طرف بینی فشاردهیم، درد خواهیم داشت.
- موقع خم شدن مثلا در رکوع، در ناحیه صورت درد خواهیم داشت.
- تب و سردرد گاهی با سینوزیت همراه ‌اند.
- ترشح پشت حلق
- رادیوگرافی

علل عجیب دندان درد که ربطی به دندان ندارند

همه دردهایی که در ناحیه فک و صورت ایجاد می‌شود، مربوط به دندان نیستند. گاهی منشاء این درد‌ها عامل دیگری است؛ مثلا دردهای ناشی از نورالژی عصب ۳ قلو، زونا، میگرن و سینوزیت که گاهی با دردهای دندانی اشتباه گرفته می‌شوند.

دندان درد نشانه سکته قلبی
- از دیگر دلایل مهم درد دندان، سکته قلبی است که درد ناشی از آن، خود را به صورت درد دندان و فک پایین سمت چپ نشان می‌دهد. به همین دلیل دندان پزشکان توصیه می‌کنند هر ۶ ماه یا حداکثر سالی یکبار به پزشک مراجعه کنید تا از نظر سلامت دهان و دندان بررسی شوید. با این کار علاوه بر حفظ سلامت دندان‌ها، احتمال اینکه علایم این بیماری‌ها با دردهای دندانی اشتباه گرفته شوند، کاهش می‌یابد. اگر دیدیم فرد مسنی که دندان ندارد، به صورت ناگهانی دچار درد فک پایین سمت چپ شد، باید فورا او به اورژانس برسانیم.
مشکلات در اعضاء بدن که خود را با دندان درد نشان می دهند
- درد گوش نیز می‌تواند از مشکلات دندانی باشد، به خصوص دندان عقل که گاهی درست در محل خودش قرار نمی‌گیرد و برای همین مستعد تجمع مواد غذایی و ایجاد التهاب شده و درد آغاز می‌گردد که می‌تواند به علت نزدیکی و یا افتادن ریشه‌های عصبی روی هم، درد خود را در گوش نشان دهد. پس برای بررسی درد دندان‌ها همه این موارد را باید در نظر داشت و با مراجعه به متخصص بیماری‌های دهان، آنها را به راحتی تفکیک کرد.
درد‌های روان تنی
- دردهای روان تنی می‌توانند خود را به صورت درد دندانی نشان دهند، استرس و اضطراب های روزمره زندگی یکی از دلایل این مشکلات روانی است. وقتی بیمار هیچ مشکل پوسیدگی خاصی در دندانش نمی‌یابد، ولی درد دندان دارد، باید گوشه چشمی به مشکلات زندگی خود هم بیندازد. شاید این مشکلات دلیل ایجاد این درد باشند.
رابطه زونا با دندان درد
- گاهی بیماری‌های ویروسی مثل زونا به صورت درد دندان تظاهر می‌کند.
  - زونا: بیماری عفونی حادی است که در اثر دوباره فعال شدن ویروس آبله مرغان ایجاد می‌شود. ویروس آبله مرغان بعد از سپری شدن این بیماری به صورت غیرفعال در بدن باقی می‌ماند و در اثر عواملی چون استرس، پیری و ضعیف شدن دستگاه ایمنی بدن و… دوباره فعال می‌شود. احساس درد و سوزش در یک ناحیه از بدن از علایم اولیه این بیماری و ناشی از هجوم ویروس به سیستم اعصاب نخاعی است.
  - گاهی هم علایم بیماری در ناحیه صورت و گردن دیده می‌شود که علت این امر هجوم ویروس آبله مرغان به عصب حسی دندان‌های فک پایین و بالا و برخی نواحی صورت است. گر چه این ویروس می‌تواند تمام اعصاب بدن را درگیر کند، اما عصبی که بیشتر تحت تاثیر قرار می‌گیرد، عصب تری ژمینال (سه قلو) است.

موارد احتیاطی

داروهای زیادی هستند که دهان را خشک می‌کنند. با خشک شدن دهان، بزاق اندکی برای مبارزه با عفونت‌ها باقی می‌ماند؛ زیرا بزاق ویژگی ضد باکتریایی دارد. در صورت بروز چنین وضعی، انجام اقدامات مراقبتی بسیار ضروری است.

بیشتر بخوانیم:

در انتها برای آن دسته از عزیزانی که بدنبال خلاص شدن از دندان درد و راههای درمان آن هستند. ترکیبی از روغنهای گیاهی غیر خوراکی، مخصوص ماساژ بنام روغن مسکن دندان درد رازی طب و خمیر دندان گیاهی پتوس پروم که به دست متخصصین توانمند رازی طب تهیه و تولید شده است را پیشنهاد می کنیم.