این روزها گرفتگی عضلات و راه های درمان آن یکی از مشغله های ذهنی شایعی ست که، افراد به علل ابتلا، و عواقب درمان خودسر آن کمتر توجه می نمایند، افراد با استفاده از داروهای مختلف، سعی در برطرف نمودن آن دارند.

منشاء تمام گرفتگی ها نرسیدن، یا تاخیر در رسیدن خون به اندام و عضله ها می باشد.

در واقع عمده گرفتگی ها به دو دلیل عمده اتفاق می افتد:

1. سرد شدن عضله،
2.  فشار بیش از حد به عضلات

گرفتگی عضلات به دو گروه تقسیم می شوند:

1. گرفتگی عضلات درونی.
2. گرفتگی عضلات بیرونی

ما در این مبحث به گرفتگی عضلات بیرونی می پردازیم.

اغلب گرفتگی ها نشان از کمبود یک یا چند مواد معدنی، پروتئنی و ویتامینی در بدن، و در اکثر موارد ریشه عصبی دارند. گاهی این کمبودها اثرات مخربی به همراه دارند، که در صورت بی توجهی و عدم رفع علت، راه علاج آن بسیار دشوار، و در برخی غیر ممکن به نظر می رسد. البته تمام گرفتگی ها به موارد حاد و خطر ناک ختم نمی شوند، و در اکثر افراد بطور معمول اتفاق می افتد.

برخی از گرفتگی ها در اثر نارسایی های جزئی در بدن هستند که با رعایت ساده ترین نکات بهداشتی و تغذیه، قابل پیشگیری و درمان هستند.

از جمله راه های ساده پیشگیری؛ نوشیدن آب کافی در طول روز می باشد.

اما چنانچه گرفتگی در طول یکماه چند بار اتفاق افتاد، باید به دنبال علت اصلی و درمان اصولی آن پرداخت.

راه های ساده برطرف کردن گرفتگی عضلات بسیار متنوع می باشند. اغلب افراد بدلیل بی اطلاعی از این موضوع به خوردن داروهای شیمیایی روی می آورند، که می تواند عوارض بدی مثل؛ ناراحتی های گوارشی (صدمه به معده، کلیه و کبد) را بدنبال داشته باشد.

 گرفتگی عضلات و راه های درمان آن به دو شیوه کمپرس آب سرد و دیگری گرم کردن و ماساژ عضله منقبض شده می باشد.

• گرم کردن خود به سه روش انجام می پذیرد؛
  • گرم کردن با وسایل گرمایشی.
  • گرم کردن با روغنهای گرم مزاج.
  • کمپرس آب سرد.
• گرم کردن با وسایل گرمایشی:

امروزه ابزار آلات متنوعی در بازار جهت تسریع این امر وجود دارد، از جمله کیسه های آب گرم. ایرادی که از گرم کردن عضله به این شیوه می توان گرفت و اغلب افراد از این روش گلایه دارند، خشکی پوست که در اکثر افراد شایع است و باعث می شود فرد از ماساژ بعد از گرم کردن منصرف گردد. دوم احتمال سوختگی، بخصوص در کودکان و افراد مسن.

• روش گرم کردن با روغنهای گرم مزاج:

در این روش عوارض سوختگی و خشکی پوست از بین رفته، برطرف شدن گرفتگی عضله سریع تر انجام می پذیرد. در این روش فقط با آغشته کردن اندام منقبض شده و چند دقیقه ایی ماساژ گرفتگی برطرف می گردد. از مزایای این شیوه رفع گرفتگی عضلات، ماساژ است.

ماساژ خود باعث تقویت عضله و اندامهای سطحی، و از بین رفتن رادیکالهای آزاد در بدن می گردد.

ایرادی که به این نوع از درمان گرفته می شود، بوی روغن و زمان دو دقیقه ایی است که صرف می شود. برای برطرف شدن بوی روغن کافیست که موضع روغن مالی شده را با آب گرم شستشو دهید. البته باید در نظر گرفت که هنگام گرم کردن از طریق ماساژ با روغنهای گرم چنانچه کمبود ویتامین، پروتئین و مواد معدنی عامل گرفتگی باشند، تا حد زیادی این کمبود ها بر طرف می شوند.

• کمپرس آب سرد:

برخی از گرفتگی ها سطحی و زود گذر هستند، که می توان آنها را با کمپرس آب سرد برطرف نمود. این امر در مورد افراد ورزشکار و کسانی که فعالیتهای بدنی سنگین انجام می دهند متداول است. در این روش با قرار دادن کیسه آب سرد بر روی عضله منقبض شده، و در مواردی با اسپری کردن گاز سرد بر روی عضله، گرفتگی از بین می رود. این نوع رفع گرفتگی معایبی دارد که گاهی باعث شده بعضی از ورزشکاران جان خود را از دست بدهند.

گاهی ورزشکاران نیز کمبودهایی در بدنشان وجود دارد که به دلیل ورزش کردن، مشهود و نمایان نمی شوند.

قولنج یکی از شایع ترین گرفتگی هاست که در اکثر افراد اتفاق می افتد. این نوع گرفتگی را هیچگاه نباید با کمپرس آب سرد برطرف نمود.

 شایع ترین علل گرفتگی عضلات و راه های درمان آن

•  گرفتگی های عصبی و کلیوی:

در این موارد بهترین گزینه استفاده از روغن گیاهی می باشد. چرا که علاوه بر تاثیر مستقیم بر روی اعصاب، از طریق پوست جذب خون شده، در عملکرد بهتر سیستم گوارشی تاثیر می گذارد.

•  ترک کردن ورزش:

اندام به دلیل فعالیت زیاد در طول روز نیاز به استراحت دارد. این استراحت به منزله خوابیدن و دراز کشیدن نیست. اندام می توانند بعد از حرکات ورزشی نرم و آهسته، به آرامش برسند، و خود را بازسازی نمایند. افرادی که فعالیت بدنی کافی ندارند سرد کردن عضله برای رفع گرفتگی در آنها می تواند خطر آفرین باشد.

• کم شدن آب بدن:

برخی افراد به دلیل نوشیدن زیاد قهوه یا دیگر نوشیدنی های کافئین دار، باعث کم شدن آب بدن خود می شوند. نوشیدن زیاد قهوه، چای و نوشابه های انرژی زا باعث جذب مقدار زیادی از آب بدن شده، علاوه بر گرفتگی عضلات پیش زمینه ایی برای درد سیاتیک بوجود می آورد. از جمله بیماریی که بطور مستقیم بر روی کم شدن آب بدن تاثیر می گذارد، اسهال است.

برخی اوقات به علت فعالیت زیاد بدنی، تعریق زیاد، نیاشامیدن آب در زمان فعالیت زیاد بدنی، کم شدن آب بدن و گرفتگی عضلات را باعث می شود.

در موارد زیادی کمبود کلسیم، منیزیم و پتاسیم باعث گرفتگی عضلات شده اند.

در اثر کمبود کلسیم، پتاسیم و منیزیم ترکیبات شیمیایی که در مغز بایستی ایجاد گردد، و احتیاجات بدن را برآورد، اتفاق نیفتاده و باعث گرفتگی های شدیدی در عضلات می شود. که گاهی برای درمان آن زمان بیشتری لازم است. البته گاهی این گرفتگی ها داخلی هستند، که در اثر بیماری های خاص به وجود می آیند. لازم است آزمایشاتی جهت تشخیص انجام پذیرد.

از جمله بیماری هایی که علائم آن گرفتگی است: می توان از ام اس نام برد. منیزیم در سالم نگه داشتن اعصاب نقش مهمی دارد. این ماده معدنی با انتقال کلسیم در غشاهای سلولی به پشتیبانی، به عملکرد اعصاب و عضلات کمک می کند.

کمبود منیزیم در بدن، بیشتر در گرفتگی عضلات صورت خود را نشان می دهد.

علل کمبود منیزیم؛ رژیم غذایی ضعیف، نوشیدن الکل و اسهال می باشد.

دیگر علت گرفتگی که امروزه مرسوم شده کمبود ویتامین D می باشد.

زندگی آپارتمانی و کم شدن حضور افراد در معرض نور خورشید، که منبع بزرگ و رایگان ویتامین D می باشد، به دلایل پیش پا افتاده ایی همچون؛ خراب نشدن پوست، که امروزه تهدید بزرگی برای سلامت جامعه به حساب می آید، می توان نام برد.

اعصاب برای انتقال پیام از مغز به ماهیچه ها و از ماهیچه ها به مغز به ویتامین D نیاز دارد.

مواردی که هنگام گرفتگی عضلات بایستی با پزشک در میان گذاشت:

۱) مواقعی که مدت گرفتگی عضله بیش از دو هفته بطول انجامد.

۲) گرفتگی ها در بیش از یک قسمت از بدن ایجاد شده باشد.

۳) در منطقه تحت تاثیر علاوه بر درد احساس ضعف هم می کنید.

۴) چنانچه گمان می برید دارویی باعث ایجاد گرفتگی شده است.

• موارد موثر در پیشگیری از گرفتگی عضلات و راه های درمان:
  • هیدراته بمانید: نوشیدن آب کافی به ویژه هنگام ورزش.
  • مصرف کافئین را کاهش دهید.
  • به اندازه بخوابید. (حداقل ۸ ساعت در شب)
  • استرس تان را کنترل کنید. (ورزشهای هوازی)
  • چنانچه در طول ورزش کردن دچار انقباض ماهیچه شدید، سعی کنید با نرمش کردن این عارضه را از بین ببرید.
  • توجه به رژیم غذایی خود: غذاهایی که منبع قوی پتاسیم، کلسیم و منیزیم می باشند استفاده کنید.
  • برای پیش گیری از انقباض عضلات بعد از فعالیتهای بدنی سنگین، آب هندوانه بنوشید.

در انتها برای آن دسته از عزیزانی که بدنبال راهی برای خلاص شدن از مشکل گرفتگی عضلات و راه های درمان خود هستند، ترکیبی از روغنهای گیاهی تولید شده بنام روغن رفع گرفتگی عضلات رازی طب که به دست متخصصین توانمند رازی طب تهیه و تولید شده است را پیشنهاد می کنیم.

بیایید با طبیعت طبیعی زندگی کنیم